Vrijdag 23 oktober 2020
Ruby is nog niet gewend om aan de lijn te lopen. Ze wandelt aan de lijn mee alsof ze los loopt. Als er iets of iemand langskomt, staat ze stil en kijkt. Hoort ze een geluid dat ze niet direct kan plaatsen draait ze zich in de richting waar het vandaan komt en luistert. Ze loopt vooruit, dan weer ineens de andere kant op of naar een zijkant, ik kan niet altijd ontdekken welke prikkel ze op zo'n moment volgt. Een hele zwerm vogels die laag overvliegt is voor haar helemaal interessant. Het lijkt erop dat ze voortdurend door iets wordt afgeleid. Heel af en toe loopt ze links naast me, aan mijn been. Op zulke momenten beloon ik haar direct met een snoepje en probeer de tijdsduur tussen naast me lopen en een beloning verstrekken geleidelijk aan te vergroten. Na de beloning schiet ze meestal naar voren en richt haar aandacht op geuren, geluiden en visuele prikkels. Tot ze opeens lijkt te beseffen: “O ja, ik kan een beloning krijgen”. Ze komt dan weer naast me lopen en kijkt verwachtingsvol omhoog.
Als ik op het terras met een ladder sjouw, bekijkt Ruby door de ramen van de schuifpui wat er daar buiten allemaal gebeurt. Opeens schiet ze hoog blaffend en naar het lijkt angstig de voorkamer in. Even later haal ik haar naar buiten waar de ladder nog ligt. Ruby vertoont geen spoortje angst, ze snuffelt nieuwsgierig aan de ladder. Ook niet als de ladder tegen de muur gezet en uitgeschoven wordt.
Opnieuw is Ruby een halve kilo in een week tijds aangekomen. Dat betekent dat ze weer meer vlees mag hebben. Ruby krijgt ingevroren vlees dat we inkopen bij Hunters Home, ze is dit al gewend van bij de fokker. Rufus kreeg indertijd ook altijd dit ingevroren vlees, enkel als we op vakantie waren at hij brokken. Hunters Home is gespecialiseerd in hondenvoer. De diepgevroren worsten met rundvlees bestaan uit vers vlees, orgaanvlees en gemalen botten.
Er staat weer een stevige wind: dat betekent onrust in de tent. Het valt gelukkig mee, het drukke kwartiertje 's avonds is al heel wat minder heftig aan het worden. Het lijkt erop dat we sneller moeten anticiperen op het drukke gedrag. Zodra Ruby wat drukker wordt gaan we met haar naar buiten. Of krijgt ze haar eten wat vroeger.
Het down-commando lukt enkel als er een beloning tegenover staat. Als ik geen beloning laag houd, dan blijft ze gewoon zitten of staan als ik "down" zeg. "Volgen" en "zit" hoeven niet echt meer beloond te worden. Ruby volgt die commando's zonder mankeren op; af en toe beloon ik haar nog wel. De klassieke operante conditionering wordt verstevigd door een onverwachte of onvoorspelbare beloning at random te geven na het initiële leren en de beheersingsfase. Vooral het onvoorspelbare versterkt het geleerde gedrag namelijk heel erg sterk.
Intussen heeft Ruby ook door wat het commando "vrij" betekent. Het is nu eindelijk gelukt om Ruby zittend te laten wachten op haar eten en pas de bak aan te vallen op het commando "vrij". Na dat commando valt ze de etensbak overigens met evenveel vuur aan als voorheen. In een mum van tijd is de bak leeg en wordt deze tientallen keren uitgelikt. Meestal ga ik na haar eten een wandelingetje met Ruby maken. Ik krijg net de tijd om één schoen aan te trekken: haar bak is dan al leeg. Ook bij het aanbieden van de denkspelletjes wacht Ruby tot ze het commando "vrij" krijgt. De techniek van het zogenaamde 'shapen' - ook weer uit de klassieke operante conditionering van Skinner - ligt hieraan ten grondslag. Behalve nu veel tijd te besteden en de nadruk te leggen op "down", zijn we ook bezig met "los". Als Ruby iets in haar bek heeft laat ze dat niet zomaar even los. Ze beschouwt het als een spel om dan zo hard mogelijk aan het voorwerp te trekken dat ik zo graag uit haar bek wil halen. Of het nu gaat om een slof, een schoen, een speeltje, een eikel of een flessendop, Ruby is wat je noemt erg vasthoudend.
Zondag 25 oktober
Vooruitlopend op de wintertijd ga ik de afgelopen weken steeds 5 of 10 minuten later naar beneden in de ochtend. Tot afgelopen zaterdag komt Ruby rond acht uur kwart over acht uit haar bench. Om het haar wat makkelijker te maken laat ik haar direct plassen en geef haar dan eten, vervolgens maken we een wandelingetje van ongeveer 10 minuten. Pas daarna eet ik zelf. Hierdoor is het wat rustiger en als ik nu ontbijt gaat Ruby uit zichzelf in de bench liggen. Deze ochtend - de wintertijd is ingegaan - haal ik Ruby om kwart over zeven uit haar bench en ga in de komende weken dit geleidelijk aan steeds wat later doen.
Ruby vindt de stofzuiger een intrigerend apparaat. Het maakt veel lawaai, er komt een hele stroom lucht uit en het volgt de baas of het vrouwtje voortdurend. Na een paar keer komt Ruby steeds dichterbij. De slang is ook wel leuk. Die kronkelt alle kanten op en ze zou daar wel heel graag in willen bijten. Af en toe ruikt ze aan het apparaat, maar trekt zich dan schielijk terug. Echt bang is ze er niet voor.
De eikeltjes uit de Turkse eik voor ons huis hebben de warme belangstelling van Ruby. Aanvankelijk neemt ze de eikeltjes in haar bek, om ze naar binnen te brengen. Onderweg verliest ze die harde dingen regelmatig uit haar bek en eenmaal binnen laat ze de eikeltjes vallen. Op deze manier vind ik dat op zich geen probleem. Ruby krijgt echter in de gaten dat je de harde schil van de eikeltjes kunt doorbijten en dat er binnenin een zachte kern in zit die best wel goed smaakt. Vanwege het hoge looizuurgehalte zijn eikels echter giftig voor honden, dus is het niet verstandig om dit toe te laten (zie: Eikels giftig).
Maandag 26 oktober
Over giftig voedsel gesproken. Chocolade, druiven en rozijnen en nog vele andere voor ons vaak gezonde etenswaren zijn voor honden in het geheel niet gezond maar ronduit giftig. Voor een goed overzicht zie: Wat ongezond is voor honden. Dat is de reden dat we ons terras afgebakend hebben van de tuin met een hekwerkje. In onze tuin hebben we een vele meters lange pergola staan met druivenranken en daaraan ontzettend veel druiventrossen. Normaal gesproken kan Ruby daar niet bij. In deze periode dat de niet geplukte druiven overrijp zijn, vallen er veel druiven van de ranken. Veel vogels als spreeuwen, kauwen, koolmezen en eksters eten van de druiven en laten heel veel half opgegeten druiven vallen. De paadjes door onze tuin zijn dan ook bezaaid met halve en hele druiven. Als er minder druiven liggen, leren we haar nog wel dat ze deze lekkernijen moet laten liggen.
Momenteel laat Ruby niets liggen. Dat heeft geleid tot onze tweede clash. Tijdens een wandelingetje is Ruby niet aan de lijn. Ze ontdekt dat ze ook ongehoorzaam kan zijn. Eerst vindt Ruby een stuk papier dat ze niet wil afgeven. De fluit helpt niet om haar eraan te herinneren dat ze moet komen. Pas als ze het hele papier heeft weggewerkt komt madam aanrennen. Ik kan het nog net opbrengen om positief te blijven. Even later vindt er opnieuw een dergelijke situatie plaats. Als we bij de auto zijn om Ruby in de bench in de achterbak te tillen, ontdekt ze een donkerbruine half rotte bananenschil. Ze is er direct weg mee en holt al etend rond de auto en de dijk terug op. Ook nu weer reageert ze niet op de fluit of op het noemen en roepen van haar naam. Na het verorberen van een gedeelte van de schil verwaardigt ze zich om naar ons toe te komen. Tot overmaat van ramp vindt ze een maandverband, dat net nog op tijd - met veel walging - uit haar bek gehaald kan worden. Eerlijkheidshalve moet ik bekennen dat ik na deze acties van Ruby niet meer zo positief kan reageren. Thuisgekomen is Ruby wat bedeesd en teruggetrokken, ze merkt waarschijnlijk dat ik weinig tevreden ben met haar gedrag. Als ik na een boodschap terugkom, begroet Ruby me zelfs niet. Iets wat ze anders nooit zal overslaan, ze blijft in haar bench liggen. Na een kwartier roep ik haar bij me en neem Ruby op schoot. Ze kroelt en legt zich gekruld helemaal tegen me aan met een hevig zwaaiend staartje. Na een tijdje valt ze bijna in slaap. Ik neem vervolgens de commando’s maar weer eens door met haar en vooral de fluit. Binnen gaat het allemaal perfect, behalve dan “down”. Nu moet ze het buiten nog leren. In het vervolg ga ik tijdens het loslopen van Ruby eerst de commando’s doornemen voordat ze echt de vrije ruimte krijgt.
Woensdag 28 oktober
Vanwege de corona-maatregelen is de puppygroep in tweeën gesplitst. Samen met Tess – het zusje van Ruby – vormen we een 'groep'. Het lijkt nu eerder op een privé-les.
Ruby is tijdens de training wat onrustig en minder goed geconcentreerd. Ze snuffelt heel de tijd op het grasveld en heeft soms geen en in ieder geval minder aandacht voor mij dan anders. Opnieuw steek ik heel wat van de aanwijzingen van Yvonne.
Is Ruby wat ongedurig en niet bezig met mij dan volstaat het niet om enkel haar naam te noemen. Om de aandacht van Ruby te vangen en vast te houden, noem ik eerst haar naam, ze kijkt dan omhoog. Die blik moet ik met enthousiasme belonen. Door prijzende woorden moet ik proberen het oogcontact minstens 3 tot 4 seconden vast te houden. Ruby is dan weer bij de les en is in staat om samen met mij oefeningen uit te voeren.
Voor het downcommando krijg ik ook een tip. Tot nu toe kom ik niet verder dan het snoepje laag voor Ruby te houden. Ze gaat dan noodgedwongen wel liggen maar legt de koppeling niet met het commando. Door middel van shaping zou het moeten lukken om die koppeling tussen gedrag en commando met natuurlijk gedrag te bewerkstelligen. Yvonne doet een stukje voor bij Ruby (zie ook: Shaping). Van het shapen, een techniek uit de klassieke operante conditionering, heb ik ook al gebruik gemaakt bij het leren afwachten tot de voerbak in de standaard staat en een denkspel op de grond ligt (zie Maandag 23-10-2020). Ik stond er afgelopen maandag niet bij stil om het ook bij het downcommando te gebruiken. Bovendien had ik er toen geen idee van op welke wijze het toe te passen is. Arno maakt de opmerking dat het bij het downcommando ook wel heel tegennatuurlijk is. De hond moet om het hooggehouden beloningssnoepje te pakken te krijgen zich er juist van verwijderen door te gaan liggen. Die opmerking helpt me om het toepasbaar te maken. Bij kinderen gebruik je het namelijk vaak omgekeerd toe. Om een kind een ritssluiting te leren dichtmaken, trek je de rits van de jas eerst dicht: de gewenste situatie. Vervolgens trek je de rits nog net niet helemaal dicht en doet het kind de rest. Daarna de rits halverwege, enzovoort. Datzelfde principe zou ook wel eens bij honden kunnen werken.
Bij het apporteren leren we in de training de eerste grondbeginselen. Allereerst moet ik bij mezelf een fout uitslijpen. Als Ruby iets te pakken heeft, geeft ze het niet snel af. Als ik dan het commando “los” geef en vervolgens het voorwerp uit haar bek haal, beloon ik haar omstandig. Fout! Helemaal verkeerd begrijp ik nu. Hierdoor bevestig je dat het gewenst gedrag is, dat ze een voorwerp loslaat. Dat heeft consequenties voor het apporteren. Voordat je hond dan bij jou is laat ze de dummy al los, want dat wil je immers graag. Als Ruby iets pakt wat ik niet wil hebben, moet ik het vasthouden belonen door over haar rug te aaien en niet in de buurt van het voorwerp te komen met mijn hand. Als ze beloond is dan kun je het voorwerp uit haar bek halen, zonder ook maar iets te zeggen. Wil je haar toch belonen dan stop je het voorwerp terug in haar bek. Zeg dan “vast” en aai weer over de rug en belonende woorden. Haal dan het voorwerp weer zonder iets te zeggen uit haar bek. Ik doe het tot nu toe precies andersom: als ze iets in haar bek heeft wat niet mag krijgt ze "foei" te horen en als ze het afgeeft wordt ze beloond. Dit moet ik maar heel snel zien te veranderen. Het apporteren kunnen we de komende week weliswaar oefenen, het advies is echter om het niet al te vaak te doen. Wat ik ook goed moet onthouden is dat het voorwerp waar Ruby mee oefent, van mij is. Zij mag er niet mee spelen. We schaffen eerdaags een dummy voor pups aan.
Ik vertel Yvonne over het gedoe met Ruby afgelopen maandag met het stuk papier en de halfrotte bananenschil dat ze eerst opeet voordat ze zich verwaardigt om bij mij te komen. Ze adviseert om met vooraf bedachte scenario’s te werken aan dit gedrag. Dit kan door in de tuin verschillende dingen neer te leggen, die ze niet mag pakken of opeten. Loop met haar door de tuin en zodra ze aanstalten maakt om iets op te pakken, gooi je met een voorwerpje. Ruby schrikt en jij kijkt de lucht in. Ruby zal het dan niet aan jou koppelen. Ik ben alvast begonnen met het verzamelen van eikeltjes, eikelhoedjes en paddenstoelen. Of ik een achtergelaten stuk hondenstront meeneem dat weet ik nog niet.
Te veel zaken om allemaal in één week te oefenen! Ik denk dat ik voldoende oefenstof voor weken heb.
Na de training gaan we langs familie, waar Ruby opnieuw de kinderen ziet. Ze gedraagt zich nu minder opgewonden als de kinderen bewegen en spelen. Daarnaast zijn de kinderen nu ook meer gewend aan een pup. Ze bewegen minder schielijk en blijven stilstaan als Ruby om hen heen springt en danst, en rennen niet weg. De omgeving in andere huizen blijft voor Ruby heel spannend. Er ligt overal speelgoed en restjes soepstengel, snoep en chocolade. Voor ons, maar ook voor Ruby heel vermoeiend. Eén kleinzoon maakt nu voor het eerst van dichtbij kennis met Ruby. Hij vindt het geweldig, maar ook spannend. Als Ruby achter hem aanrent, springt hij op de bank. Omdat Ruby nu groter is, springt ze er gewoon achteraan. Ruby raakt wat opgewonden en rent als een dolle door de kamer. Iets wat we de afgelopen tijd niet meer gezien hebben. Op de terugreis naar huis, valt Ruby gelijk in slaap. Aangekomen, wil ze eigenlijk niet uit haar autobench. Als ze in de bijkeuken en kamer komt, is duidelijk te merken dat Ruby blij is weer thuis te zijn. Met een zwaaiend staartje loopt ze rond en snuffelt overal even aan. Morgen maken we er maar een rustig dagje van!
Foto's uit week 11
